Derin uyku hali aşırı ataleti temsil eder. Bunun manası, şirketin tüm fonksiyonları derin uykuya endekslenmiştir. Daha açık ifade edecek olursak iç, dış dünyaya ve uyarıcılara tam bir kapanıklık söz konusudur. Şirketin gidişatının belirsiz bir rotaya kilitlenmesidir. Şirketin nereye doğru gittiğini ne patronu, ne yöneticileri ne de çalışanları bilmektedir. Şirkette ciddi bir belirsizlik hakimdir.

Derin uyku hali şirketin yönetilmesi ile ilgilidir. Yöneten tek bir patron olabileceği gibi çok ortaklı bir şirkette olabilir. Çok ortaklı şirkette olsa kararlarda etkin olan ve herkesin esas patron olarak tanıdığı bir kişi olabilir. Patron şirketim tek hakimidir ve tüm kararlar onun tarafından verilir. Kafasında oluşturmuş olduğu şirket fotoğrafı herkes tarafından müphemdir ve bu fotoğraf aslında patronun kendisi için bile net değildir. Geleceğe yönelik olarak sistematik olarak bir stratejiden bahsetmek mümkün değildir. Çünkü vizyon sığlığı söz konusudur.

Patronun sahip olduğu bilgiler (pek işe yaramasa da) kendisinde özeldir ve bu bilgiler organizasyon ile paylaşılmaz. Herkese ihtiyaç olduğu zaman ve sadece ihtiyaç kadar bilginin verilmesi tercih edilir. Organizasyonun bazı özel ve gizli bilgilere sahip olması istenmediği gibi karşılığında organizasyon bireylerinin sahip olduğu bilgi ve tecrübeler alınmak istenmez. (Gururlu bir şirket ve hiçbir çalışanının fikrine ihtiyaç duymuyor.) Hatta organizasyon bireyleri bilgi ve tecrübelerini işlerine katmak konusunda ısrarlı olmaları halinde firma prensipleri doğrultusunda kendilerinden böyle bir şeyin talep edilmediği usulü lisan ile belirtilir.

Organizasyondaki tüm bireyler patrona hesap verirler ve onun haberi olmadan adım atamazlar. Buna kağıt kalemin satın alınmasından tutun, hangi kalıbın hangi prese bağlanacağına, sevkiyatın yapılmasına kadar tüm kararları dahil edebilirsiniz. Dolayısıyla belirli işleri yapmak ile görevlendirilmiş olan personel eli ve kolu bağlı, talimat gelmeden bir işi yapma eylemine geçemezler.

Arada bir şirketi uyandırmaya yönelik olarak bir takım ciddi olaylar gelişebilir. Bunlar iç ve dış müşteri tarafından gelen uyarıcılardır. Müşteriden geri bildirimi alınan önemli bir kalite hatası uyanmak için iyi bir fırsattır. Ancak şirket uyumaya karar vermiş bir kere. Uyanmak için gelişen olaylar bir şekilde savruşturulup halının altına süpürüldükten sonra problemin çözüldüğüne herkes inanmış gibi görünerek yeniden kalındığı yerden uykuya devam edilir.

Gelişme yönünde neye ihtiyaçları olduğunun ve neler yapmaları gerektiğinin farkında değildirler. Farkında olunan uyarıcılar geldiği durumlarda olabilir. Ama dedik ya derin uyku hali ataletini örmüştür şirketin üzerine.

Zaman zaman şirkete birkaç idealist çalışan (personel seçiminde yapılan yanlışlıkla) gelir ve sundukları güzel önerileri kısa bir sürede çıkıntılık yapmak olarak addedilir. Zaten onlar da gelip geçicidir.

Uyuyan şirkette herhangi bir sistemden söz etmek çok zordur ve sistemin olmaması bir sistem haline gelmiştir. Dolayısıyla mevcut sistem muhafazakar bir yapıya sahip olduğundan dolayı yeni vizyonlara açık değildir.

---

Uyuyan şirketin müşterisi de uyuyorsa sonuçları felaket olabilir.

---

Devamı haftaya… İyi çalışmalar dileklerimizle…

---

İsmail Hakkı Kavurmacı

www.kavurmaci.net

ismailhakki@kavurmaci.net