Prof. Dr. Tayfun Uzbay "Modern çağın cehaleti: neocehalet"
Prof. Dr. Tayfun Uzbay "Modern çağın cehaleti: neocehalet"
Prof. Dr. Tayfun Uzbay, sosyal medya ve internetin neocehaletin temel etkileşim alanı haline geldiğini belirtti.
Haber Giriş Tarihi: 31.08.2023 17:20
Haber Güncellenme Tarihi: 31.08.2023 17:20
Kaynak: Haber Merkezi
"Modern çağın cehaleti" olarak adlandırılan "neocehalet" hakkında bilgi veren Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı ve Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanımız Prof. Dr. Tayfun Uzbay, sosyal medya ve internetin neocehaletin temel etkileşim alanı haline geldiğini belirtiyor.
Prof. Dr. Uzbay, eskiden okuma yazma bilmeyen kişilere söylenen "cahil" teriminin şimdilerde ise eğitimli olup neyi bilip neyi bilmediklerinin farkında olmayan ve ulaştıkları ilk bilgiyi doğru zanneden "neocahil" terimine dönüştüğünü söylüyor.
Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı ve Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tayfun Uzbay, modern çağın cehaleti olarak adlandırılan neocehalet hakkında bilgi verdi.
Neocahiller neyi bilip neyi bilmediklerinin farkında değiller
Dijitalleşmenin yaygınlaşması, bilgisayar ve yazılım teknolojilerinin gelişmesiyle her türlü bilgiye rahatlıkla ve çok kısa sürede dijital ortamda ulaşmanın mümkün olduğunu belirten Prof. Dr. Tayfun Uzbay, “Eskiden ‘cahil’ genellikle okuma yazması olmayan kişiye denirdi. Çünkü yazılı bilgiyi okuyabilmek çok önemliydi. Günümüzde bazı ilkel ve geri kalmış toplulukları bir yana bırakırsak tüm dünyada okur-yazarlık arttı. Öte yandan akıllı telefonlar ya da bilgisayarlarımızda bulunan ağlar kendi yazım dilini de oluşturdu. Artık bir emoji ile birçok şeyi anlatmak mümkün. Gramer ya da imla kurallarına uymadan kendine özgü bir iletişim dili de söz konusu. Burada karşımıza eskisinden çok daha yaygın modern çağın cehaleti çıktı. Buna bazıları neocehalet, yani ‘yeni cehalet’ diyor.” dedi.
Neocahiller okuma yazma bildiğini ifade eden Uzbay, “Hatta bir yabancı dili de gayet güzel konuşabiliyorlar. Hatta üniversite bile bitirmiş olabiliyorlar. Peki neden cahiller? Çünkü ilk olarak neyi bilip neyi bilmediklerinin, yani sınırlarının farkında değiller. İkinci olarak da bildikleri konusunda ön yargılılar ve kesin olarak bundan eminler. Bunun sebebi, dijital devrimin sağladığı gerçek bilgi kadar bilgi kirliliği ve dezenformasyonu da yayması ve insanların ulaştıkları ilk bilgiyi doğru sanması. Daha kötüsü uzmanlık gerektiren özel alanlarda bile okudukları ulaştıkları her bilgi hakkında rahatça yorum yapması ve hatta uzmanları eleştirmesi. Sonuç olarak sayıları ve özgüvenleri her gün artan neocahiller ortaya çıkıyor. Bunlar sağlıktan, tarıma, iklimden uzaya her şeyi bildiklerini sanıyorlar. Ancak hatalı bilgiler yüzünden gerek kendileri gerek çevreleri zarar görebiliyor ve bunların algıları kolayca yönetiliyor.” diye konuştu.
Sosyal medya ve internet neocehaletin temel etkileşim alanı haline geldi
Sosyal medya ve internetin neocahillerin temel etki ve etkileşim alanı haline geldiğini savunan Uzbay, “Bir profesör alanı ile ilgili bir bilgi verdiğinde, normal hayatta asla bir araya gelme, sözünün üzerine söz söyleme veya tartışma imkânı olmayan neocahil olarak nitelenen bu kesim, sosyal medya ve internet üzerinden kolayca sürece dahil olabiliyor. Dijital ortam, adeta bir akademisyen edası ile tartışmaya katılmalarına hatta hakaret etmelerine izin veriyor.” dedi.
Sosyal medya ve internetin kirli bilgi ve dezenformasyon için de uygun bir ortam sağladığını sözlerine ekleyen Uzbay, “Burada doğru ve faydalı bilgiler kadar, hatalı ve zararlı bilgilere de ulaşıyorsunuz. Bu derinlemesine bilgi sahibi olmayanlar, çocuklar ve sağlık söz konusu ise hastalar bakımından risk yaratıyor.” uyarısında bulundu.
Neocehalet giderek güçleniyor ve örgütleniyor
Neocehaletin giderek güçlendiğine ve örgütlendiğine dikkat çeken Prof. Dr. Tayfun Uzbay, “En önemli sorun kirli ya da hatalı bilgilerin yaygınlaşması ve toplumsal bazı zararlara yol açması. Bazen bunlara çeşitli nedenlerle ve özellikle popüler olmak veya takipçi kazanmak için bazı akademisyenler de destek veriyor. Bu durumda toplumun kafası karışıyor. Covid-19 salgınında aşı karşıtlığının ne boyutlara ulaştığını gördük. Sağlık alanı ile ilişkisi olmayan aralarında mühendislerin, mimarların, yazılımcıların da bulunduğu sözde eğitimli bir kesim doğrudan cehaleti savundu ve bazı akademisyenlerden de destek aldı. Örnekler çoğaltılabilir. Somut sonuçlara bir örnek vermek gerekirse aşı karşıtlığının artması sonucu sağlık gündeminden çıkmış olan kızamık yeniden ortaya çıktı ve çocuklarda ölümlere yol açmaya başladı.” şeklinde konuştu.
Dijitalleşme ile öne çıkan deneyim paylaşımlarının ayarı ve dozu hakkında da değerlendirmede bulunan Uzbay sözlerini şöyle tamamladı:
“Hukukun ve etiğin bu alana el atması gerekir. Adil, fikir özgürlüğünü kısıtlamayan ancak toplumun zarar görebileceği kirli bilginin yayılmasına da taviz vermeyen yasal düzenlemeler şart. Ayrıca toplumda etik bilincinin oluşması ve etik davranış kalıbının ödüllendirilmesi gerekiyor.”
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Prof. Dr. Tayfun Uzbay "Modern çağın cehaleti: neocehalet"
Prof. Dr. Tayfun Uzbay, sosyal medya ve internetin neocehaletin temel etkileşim alanı haline geldiğini belirtti.
"Modern çağın cehaleti" olarak adlandırılan "neocehalet" hakkında bilgi veren Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı ve Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanımız Prof. Dr. Tayfun Uzbay, sosyal medya ve internetin neocehaletin temel etkileşim alanı haline geldiğini belirtiyor.
Prof. Dr. Uzbay, eskiden okuma yazma bilmeyen kişilere söylenen "cahil" teriminin şimdilerde ise eğitimli olup neyi bilip neyi bilmediklerinin farkında olmayan ve ulaştıkları ilk bilgiyi doğru zanneden "neocahil" terimine dönüştüğünü söylüyor.
Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı ve Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tayfun Uzbay, modern çağın cehaleti olarak adlandırılan neocehalet hakkında bilgi verdi.
Neocahiller neyi bilip neyi bilmediklerinin farkında değiller
Dijitalleşmenin yaygınlaşması, bilgisayar ve yazılım teknolojilerinin gelişmesiyle her türlü bilgiye rahatlıkla ve çok kısa sürede dijital ortamda ulaşmanın mümkün olduğunu belirten Prof. Dr. Tayfun Uzbay, “Eskiden ‘cahil’ genellikle okuma yazması olmayan kişiye denirdi. Çünkü yazılı bilgiyi okuyabilmek çok önemliydi. Günümüzde bazı ilkel ve geri kalmış toplulukları bir yana bırakırsak tüm dünyada okur-yazarlık arttı. Öte yandan akıllı telefonlar ya da bilgisayarlarımızda bulunan ağlar kendi yazım dilini de oluşturdu. Artık bir emoji ile birçok şeyi anlatmak mümkün. Gramer ya da imla kurallarına uymadan kendine özgü bir iletişim dili de söz konusu. Burada karşımıza eskisinden çok daha yaygın modern çağın cehaleti çıktı. Buna bazıları neocehalet, yani ‘yeni cehalet’ diyor.” dedi.
Neocahiller okuma yazma bildiğini ifade eden Uzbay, “Hatta bir yabancı dili de gayet güzel konuşabiliyorlar. Hatta üniversite bile bitirmiş olabiliyorlar. Peki neden cahiller? Çünkü ilk olarak neyi bilip neyi bilmediklerinin, yani sınırlarının farkında değiller. İkinci olarak da bildikleri konusunda ön yargılılar ve kesin olarak bundan eminler. Bunun sebebi, dijital devrimin sağladığı gerçek bilgi kadar bilgi kirliliği ve dezenformasyonu da yayması ve insanların ulaştıkları ilk bilgiyi doğru sanması. Daha kötüsü uzmanlık gerektiren özel alanlarda bile okudukları ulaştıkları her bilgi hakkında rahatça yorum yapması ve hatta uzmanları eleştirmesi. Sonuç olarak sayıları ve özgüvenleri her gün artan neocahiller ortaya çıkıyor. Bunlar sağlıktan, tarıma, iklimden uzaya her şeyi bildiklerini sanıyorlar. Ancak hatalı bilgiler yüzünden gerek kendileri gerek çevreleri zarar görebiliyor ve bunların algıları kolayca yönetiliyor.” diye konuştu.
Sosyal medya ve internet neocehaletin temel etkileşim alanı haline geldi
Sosyal medya ve internetin neocahillerin temel etki ve etkileşim alanı haline geldiğini savunan Uzbay, “Bir profesör alanı ile ilgili bir bilgi verdiğinde, normal hayatta asla bir araya gelme, sözünün üzerine söz söyleme veya tartışma imkânı olmayan neocahil olarak nitelenen bu kesim, sosyal medya ve internet üzerinden kolayca sürece dahil olabiliyor. Dijital ortam, adeta bir akademisyen edası ile tartışmaya katılmalarına hatta hakaret etmelerine izin veriyor.” dedi.
Sosyal medya ve internetin kirli bilgi ve dezenformasyon için de uygun bir ortam sağladığını sözlerine ekleyen Uzbay, “Burada doğru ve faydalı bilgiler kadar, hatalı ve zararlı bilgilere de ulaşıyorsunuz. Bu derinlemesine bilgi sahibi olmayanlar, çocuklar ve sağlık söz konusu ise hastalar bakımından risk yaratıyor.” uyarısında bulundu.
Neocehalet giderek güçleniyor ve örgütleniyor
Neocehaletin giderek güçlendiğine ve örgütlendiğine dikkat çeken Prof. Dr. Tayfun Uzbay, “En önemli sorun kirli ya da hatalı bilgilerin yaygınlaşması ve toplumsal bazı zararlara yol açması. Bazen bunlara çeşitli nedenlerle ve özellikle popüler olmak veya takipçi kazanmak için bazı akademisyenler de destek veriyor. Bu durumda toplumun kafası karışıyor. Covid-19 salgınında aşı karşıtlığının ne boyutlara ulaştığını gördük. Sağlık alanı ile ilişkisi olmayan aralarında mühendislerin, mimarların, yazılımcıların da bulunduğu sözde eğitimli bir kesim doğrudan cehaleti savundu ve bazı akademisyenlerden de destek aldı. Örnekler çoğaltılabilir. Somut sonuçlara bir örnek vermek gerekirse aşı karşıtlığının artması sonucu sağlık gündeminden çıkmış olan kızamık yeniden ortaya çıktı ve çocuklarda ölümlere yol açmaya başladı.” şeklinde konuştu.
Dijitalleşme ile öne çıkan deneyim paylaşımlarının ayarı ve dozu hakkında da değerlendirmede bulunan Uzbay sözlerini şöyle tamamladı:
“Hukukun ve etiğin bu alana el atması gerekir. Adil, fikir özgürlüğünü kısıtlamayan ancak toplumun zarar görebileceği kirli bilginin yayılmasına da taviz vermeyen yasal düzenlemeler şart. Ayrıca toplumda etik bilincinin oluşması ve etik davranış kalıbının ödüllendirilmesi gerekiyor.”
Kaynak: Üsküdar Üniversitesi
Haftanın popüler haberleri
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı genelgesi yayımlandı
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı (2024-2028) ile ilgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Türkiye, Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nda altın madalya aldı
Türkiye, Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nda 4. altın madalyasını alarak, oyunlar tarihindeki en fazla altın madalya sayısına ulaştı.
Fitch, Türkiye'nin kredi notunu yükseltti
Fitch Ratings, Türkiye'nin kredi notunu "B+"dan "BB-"ye yükseltirken, not görünümünü durağana çevirdi.
OYAK Çimento ikinci çeyrekte de büyümeye devam etti
OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş., 2024 yılının ikinci çeyreğinde 9 milyar 375 milyon TL net satış elde etti.
Öğrencilerin fikirleri Bi-Fikir KAP’ta ödüllendirildi
Öğrencilerin yenilikçi fikirleri Bi-Fikir KAP’ta 6. kez ödüllendirildi.
Anadolu Vakfı burs başvuruları başladı
Anadolu Vakfının burs başvuruları başladı. Başvuru için vakıf internet sitesinden başvuru yapılması gerekiyor.
Dünya modasına yön verenler IFCO da buluştu
7-9 Ağustos’ta İFM’de altıncısı düzenlenen IFCO, onlarca alım grubunun yanı sıra 150’yi aşkın ülkeden binlerce seçkin alıcıyı İstanbul’da buluşturdu.
Food Point Fuarı 24 Eylülde Bursa'da başlayacak
Gıda Sektörünün Kalbi Eylül’de Bursa’da Atacak.
Doğan Holding, Gümüştaş ve Doku Madencilik'in yüzde 75 hissesini alıyor
Rekabet Kurumundan Doğan Grubunun Gümüştaş ve Doku Madencilik şirketlerinin yüzde 75 hisselerini almasına izin verildi.
SK Hynix Ekim'de HBM3E çiplerinin seri üretimine başlayacak
SK Hynix önümüzdeki ay HBM3E çiplerinin seri üretimine başlayacak
Avrupa demir çelik talebini Türkiye'ye çevirdi
ADMİB Başkanı Fuat Tosyalı, demir ve demir dışı metaller ihracatında da pozitif rakamların elde edildiğini kaydetti.
Sanko Pazarlama Genel Müdürlüğe Mustafa Besli atandı
Rezzan Topal'dan boşalan Sanko Pazarlama Genel Müdürlüğüne Mustafa Besli atandı.
Bayraktar "Türk savunma sanayisine büyük ilgi var"
TEKNOFEST Yönetim Kurulu Başkanı Bayraktar: Tüm dünyadan Türkiye'nin savunma eserlerine büyük bir rağbet var dedi.
Avrupa Havacılık Raporu: İstanbul Havalimanı en yoğun havalimanı
İstanbul Havalimanı, 26 Ağustos-1 Eylül'de Avrupa'nın en yoğun havalimanı oldu.
Sevil Özakça: EİDS’de yetkilendirme süresi asgari 3 ay olacak
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Akademi projesi kapsamında “Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) Bilgilendirme Semineri” düzenlendi.
Hisarcıklıoğlu “OVP ile önemli bir yol haritası sunuldu”
(TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu “OVP ile önemli bir yol haritası sunuldu” dedi.
OVP ile 2026'da yüzde 9,7'ye düşen enflasyon oranı öngörülüyor
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz: Orta Vadeli Programın amacı, enflasyonun tek haneye düşürülmesidir.
Forever, Herbalife ve Homm'a Rekabet Kurulundan soruşturma
Forever Living Sağlık ve Güzellik Ürünleri Dağıtım, Herbalife International Ürünleri Tic. Şirketi ve Homm Bitkisel Ürünler Pazarlama hakkında soruşturma açıldı.
Apple, 2025'ten itibaren tüm iPhone'larda OLED ekranlara geçiş yapacak
Apple, 2025'ten itibaren çıkacak tüm iPhone'larda OLED ekranlara geçiş yapacak.
Havelsan ile JODDB arasında ikili işbirliği görüşmeleri başladı
Ürdün'de düzenlenen SOFEX 24 Fuarında Havelsan ile JODDB arasında ikili işbirliğine ilişkin mutabakat zapt imzalandı.
Beyaz eşya satışları geçen yıla göre yüzde 10 artış gösterdi
TÜRKBESD Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Sığın, ocak-temmuz döneminde iç satışların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 arttığını belirtti.
Konkordato Komiserliğinden Afra Profil alacaklılarına davet
Konkordato Komiserliği, Afra Profil Yapı Elemanları İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti.'nin alacaklılarını davet etti.
Sosyal medyanın en başarılı markaları belirlendi
Sosyal medyanın en başarılı markaları belirlendi.
Çuhadaroğlu Metal'de yeni yönetim belirlendi
Çuhadaroğlu Metal'de YK Başkanlığına Murat Ruhi Çuhadaroğlu, YK Başkan Vekilliğine Halil Nejat Çuhadaroğlu seçildi.
Graintürk Tarım'ın yeni ünvanı Graintürk Holding oldu
Graintürk Tarım A.Ş. yaptığı açıklamada Holding'e dönüştüğünü duyurdu.
İlk 8 ayda ebebek'in internet sayfasını 87 milyon kişi ziyaret etti
Ebebek Mağazacılık, Ocak-Ağustos arasında mağaza ve internet sitesi ziyaretçi sayılarını KAP aracılığıyla duyurdu.
Migros'un mağaza sayısı 3 bin 537'e ulaştı
31 Ağustos 2024 itibariyle Migros'un toplam mağaza sayısı 3537'e ulaştı.
Çin, Japonya'yı olası yeni çip kısıtlamaları nedeniyle uyardı
Çin, Japonya'yı olası yeni çip kısıtlamaları nedeniyle misilleme uygulayabileceğini belirterek uyardı.
Türkiye ile Mısır arasında 17 anlaşma imzalandı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Es-Sisi'nin huzurunda iki ülke arasında 17 anlaşma imzalandı.
Google 26 yaşında
Google, 26 yılı geride bıraktı.
e-ihracatta yıl sonu hedefi 8 milyar dolar
Ticaret Bakanı Bolat: 2024'ün sonuna kadar toplamda 8 milyar dolar e-ihracata ulaşmayı hedefliyoruz.
İlk 8 ayda Doğu Karadenizden 138 ülkeye ihracat gerçekleşti
İlk 8 ayda Doğu Karadenizden 138 ülkeye 1 milyar 99 milyon dolarlık ihracat gerçekleşti.
Haziran'da canlı krediler toplam kredilerin yüzde 98’ini oluşturdu
Haziran 2024 itibarıyla canlı krediler toplam kredilerin yüzde 98’ini oluşturdu.
Volvo Trucks, 600 km menzilli elektrikli kamyonu piyasaya sürecek
Volvo Trucks, 600 km menzilli elektrikli kamyonu piyasaya sürecek.
Türkiye'de 82 bin 500 uluslararası yatırımcı var
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, İsveç’te iş dünyası temsilcileriyle buluştu.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi bugün Türkiye'ye geliyor
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi bugün Türkiye'ye resmi ziyarette bulunacak.
Çin, Afrika ülkelerine ürün ihracatını artırmayı planlıyor
Çin, Afrika ülkelerine elektrikli araç ve yenilenebilir enerji ürün ihracatını artırmayı planlıyor.
Horoz Lojistik YK Başkanlığına Taner Horoz seçildi
Horoz Lojistik Yönetim Kurulu Başkanlığına Taner Horoz seçildi.
Psikolog Zozan Başçı Tuncay'dan velilere öneriler
Uzman Klinik Psikolog Zozan Başçı Tuncay, çocukların okula daha kolay adapte olması için önerilerde bulundu.
Gelecek Varlık şirketi, İş Bankasının alacaklarını satın aldı
Gelecek Varlık Yönetimi şirketi, İş Bankasının tahsili gecikmiş alacak portföyünü satın aldı.