İklim Teknolojileri Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfının radarında

Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı TTGV, İklim Teknolojileri Radarı kitapçığı yayımladı. Kitapçıkta şu ifadeler yer alıyor.

Küresel karbondan arındırma çalışmalarını hızlandırmak ve daha geniş sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için küresel ve ulusal düzeyde bir değişim sürecine girilmiştir. Ulusal düzeyde alınan iklim hedeflerine ulaşma yolunda “Güncellenmiş Birinci Ulusal Katkı Beyanı (NDC)” ve Türkiye için 2053 vizyonu doğrultusunda “12. Kalkınma Planı” Türk sanayisinin dönüşümünde atılan son derece önemli adımlar olmuştur. Küreselde ve ülkemizde gerçekleşen gelişmelere bakıldığında iklim değişikliğinin köklü bir paradigma dönüşümünü tetiklediği görülmektedir.

İklim teknolojileri, ülkelerin ulusal ve uluslararası ölçekte rekabetçilik seviyesinin artırılması için yeşil dönüşümde kritik bir rol oynamakta ve değişimin önemli bir parçası olarak görülmektedir. Kapsayıcı bir kavram olan iklim teknolojileri, iklim değişikliğinin nedenlerinin azaltılması veya önlenmesine hizmet eden, iklim değişikliğine karşı uyumu veya dayanıklılığı artıran, iklim değişikliği sebebiyle ortaya çıkmış ya da çıkacak zararlı etkilerle mücadelede insanlığı ve doğayı destekleyen, iklim değişikliğini yönetmeyi kolaylaştıran, iklim değişikliğini yönetecek veri ve bilgiyi artıran teknolojiler olarak öne çıkmaktadır.

İklim değişikliği ile mücadele kapsamında, ülkemizin uluslararası rekabetçilikte öncü olabilmesi adına iklim teknolojilerinin belirlenmesi ve teknoloji taksonomilerinin oluşturulması önem arz etmektedir. Bu bağlamda; TTGV “İklim Teknolojileri Radarı” dünya ve ülkemiz için fırsat alanı oluşturabilecek öne çıkan iklim teknolojilerinin belirlenmesi ile sektörlere yön verecek rehber niteliğinde bir doküman olarak kurgulanmıştır.

TTGV “İklim Teknolojileri Radarı”nın Şubat 2023’te yayımlanan ilk versiyonunda, ulusal ve uluslararası düzeyde araştırma çalışmaları yapılmış ve iklim değişikliğine etkisi en yüksek beş farklı sektör dikeyinde öncelikli iklim teknolojileri listeleri alt kırılımları ile birlikte sunulmuştur. İklim değişikliğine en çok etki eden sektörler “Endüstriyel Üretim, Enerji, Mobilite/Ulaşım, Tarım/Gıda/Orman ve Yapı/İnşaat” olarak beş dikey alan olarak kategorize edilmiş ve sektörel bazda öne çıkan etkisi yüksek iklim teknolojileri belirlenerek “İklim Teknolojileri Radarı” oluşturulmuştur. “İklim Teknolojileri Radarı”nın ikinci versiyonunda, varolan tematik alanlar özelinde teknoloji odaklı küresel gelişmeler takip edilmiş ve daha kapsamlı teknoloji taramaları yapılarak radar çalışması revize edilmiştir. Beş dikey alanı yatayda kesen teknolojiler belirlenmiş ve “CO2 yakalama kullanım ve depolama, akıllı üretim ve dijitalizasyon, endüstriyel simbiyoz ve geri kazanım teknolojileri, kaynak yönetimi, yenilikçi finansman ve iş modelleri” gibi tüm dikeyleri kapsayan teknolojilere de yer verilmiştir.

Dinamik ve yaşayan bir teknoloji taksonomi raporu olması hedeflenen “İklim Teknolojileri Radarı” güncellenme sürecinde, TTGV uzman kadrosundan, atölye faaliyetlerinden, komünite üyelerinden ve alanında uzman kişilerden görüş alınarak ikinci versiyon yayımlanmıştır. “İklim Teknolojileri Radarı”, 2053 net sıfır hedefine ulaşmayı amaçlayan ve yol haritaları oluşturan iklim teknolojilerini kapsamına almış tüm sektör aktörlerine katkı sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Bu kapsamda; bu radar çalışması ile elde edilen çıktıların, odağına iklim teknolojilerini almış tüm paydaşlara yardımcı ve ufuk açıcı bir rolde olması hedeflenmektedir.

Endüstriyel üretim sektörü; büyük ölçüde artan sera gazı emisyonlarının bir kaynağını temsil eder. Bu sektörden kaynaklanan doğrudan ve dolaylı sera gazı emisyonları 2000 yılından bu yana hızla artmıştır. Yükselen gelir, nüfus artışı, kentleşme ve altyapı gelişimi ile endüstriyel ürünlere olan talebin artmasıyla önemli bir büyüme tetiklenmiştir. Son yirmi yılda dünya çapında sera gazı emisyonlarında yaşanan büyümenin yaklaşık %45’i endüstriyel genişlemeden kaynaklanmaktadır. Endüstrinin karbonsuzlaştırılması, 1,5°C sıcaklık artışını sınırlamada önemli bir rol oynamaktadır.

Endüstride sera gazı emisyonlarını azaltarak dönüşüme katkı sağlamak için sektörde yer alan tüm paydaşların önemli müdahalelerde bulunması gerekmektedir. Endüstriyel ürünlere olan talebi azaltmak için aşırı tüketimi önleme, malzeme verimliliği ve döngüsellik artırma gibi adımlar, endüstri sektöründe net sıfır emisyonun daha erişilebilir olması için temel olacaktır. Bu çabalar aynı zamanda endüstriyel ürünlerin neden olduğu diğer zararlı etkileri de, örneğin tehlikeli kimyasallar ve plastikler gibi, insanlar ve çevre üzerindeki etkileri en aza indirmeye yardımcı olabilir1 . Endüstriyi karbonsuzlaştırmak, yeni sıfır karbonlu yakıtlara geçiş yapmak, yüksek ısıya dayalı olmayan veya elektrifikasyon yoluyla ulaşılabilen teknolojiler geliştirmek ve üretim süreçlerinde kimyasal reaksiyonlardan kaynaklanan emisyonları en aza indirmek veya yakalamak gibi ek çözümleri gerektirecektir.

Kaynak: TTGV