TCMB, Bakan Mehmet Şimşek'e "Açık Mektup" gönderdi
TCMB, Bakan Mehmet Şimşek'e "Açık Mektup" gönderdi
TCMB'nin hükümete gönderdiği mektupta, 2023'ün ikinci yarısında, dış finansman koşullarının belirgin şekilde iyileştiği, rezervlerin istikrarlı artış kaydettiği belirtildi.
Haber Giriş Tarihi: 06.04.2024 02:06
Haber Güncellenme Tarihi: 06.04.2024 02:06
Kaynak: Haber Merkezi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) hükümete gönderdiği mektupta, 2023'ün ikinci yarısında, dış finansman koşullarının belirgin şekilde iyileştiği, rezervlerin istikrarlı artış kaydettiği, talep koşullarının cari işlemler açığına yansıyacak şekilde güç kaybetmeye başladığı, TL varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin güçlenerek arttığının gözlendiği belirtilerek, "Tüm bu gelişmeler para politikasının etkinliğine katkıda bulunmuştur." ifadesine yer verildi.
Merkez Bankası, hükümet adına Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'e "Açık Mektup" gönderdi.
Mektupta, 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu'nun 42. maddesi uyarınca, enflasyon hedefine ulaşılamaması halinde TCMB'nin hedeften sapmanın nedenlerini ve alınması gereken önlemleri hükümete yazılı olarak bildirmesi ve kamuoyuna açıklaması gerektiği hatırlatıldı.
2023 yılı enflasyonunun hedef etrafında konulan belirsizlik aralığının belirgin şekilde üzerinde gerçekleştiği kaydedilen mektupta, şu ifadelere yer verildi:
"Bu metin, enflasyonun hedeften sapmasının nedenleri ile hedefe ulaşmak için alınan ve alınması gereken önlemleri açıklamaktadır. Bu belgeyle birlikte, 2023'te enflasyon üzerinde etkili olan unsurlara dair analiz ve değerlendirmeleri de içeren 2024'ün ilk Enflasyon Raporu ile kısa ve orta vadede enflasyon hedefine ulaşmak için uygulanacak para politikasını daha detaylı olarak açıklayan 2024 Yılı Para Politikası metni ekte bilgilerinize sunulmaktadır. 2022 sonunda yüzde 64,3 olan yıllık tüketici enflasyonu, 2023'ün ilk yarısında baz etkilerine ek olarak döviz kurundaki yatay seyir, düşen yabancı para cinsi ithalat fiyatları ve enerji sübvansiyonlarının etkisiyle gerilemiştir. Böylece haziranda yıllık enflasyon yüzde 38,2 olarak gerçekleşmiştir.
Diğer taraftan, parasal koşulların etkisiyle kredi büyümesinde gözlenen yüksek oranlı artışlar, ücret güncellemeleri ve hane halkına yapılan transferler yılın ilk yarısında enflasyon üzerinde talep yönlü unsurların etkisini belirgin hale getirmiştir. Söz konusu gelişmeler, enflasyondan korunma saiki ile cari açığın altın ve tüketim malı ithalatı kanalıyla yükselmesine neden olmuş ve finansal piyasalarda belirsizliği artırmıştır. Ayrıca, şubatta yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerin, konut piyasası başta olmak üzere mal, hizmet ve iş gücü piyasalarında oluşturduğu arz-talep dengesizlikleri ile yeniden inşa faaliyetlerinin kamu maliyesi üzerindeki kısa ve orta vadeli etkileri enflasyon üzerindeki baskıları artırmıştır. Bu gelişmeler, fiyatlama davranışlarını olumsuz etkileyerek yılın ilk yarısında gerileyen enflasyonun ikinci yarıda artmasına zemin oluşturmuştur."
"Piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleşmeye gidildi"
Mektupta, 2023'ün haziran ayında Para Politikası Kurulu'nun (PPK), dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için güçlü bir parasal sıkılaştırma sürecinin başlatılmasına karar verdiği anımsatıldı.
Bu çerçevede, haziran-aralık döneminde politika faizinin toplamda 34 puan artırılarak yüzde 8,5 düzeyinden yüzde 42,5'e yükseltildiği hatırlatılan mektupta, şunlar kaydedildi:
"Parasal sıkılaştırmayla eş anlı olarak, makroihtiyati çerçevede, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleşmeye gidilmiştir. Parasal sıkılaştırma ayrıca, seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma adımları ile desteklenmiştir. 2023'ün üçüncü çeyreğinde, yurt içi talepte süregelen güçlü seyrin birikimli etkileri, vergi ayarlamaları, döviz kuru gelişmeleri, ücret artışları, hizmet enflasyonundaki katılık ve ham petrol fiyatlarındaki ani yükseliş enflasyon dinamiklerinde etkili olmuştur. Ayrıca, tüm bu gelişmelerin kısa bir süre zarfında aynı anda gerçekleşmesinin fiyatlama davranışlarında oluşturduğu ilave bozulma sebebiyle de enflasyon yükselmiştir. Bu gelişmeler çerçevesinde enflasyon, haziran-eylül ayları arasında 23,3 puan artarak yüzde 61,5 seviyesine ulaşmıştır. Bu artışın 4,7 puanı, vergi dahil kur etkisi hariç olmak üzere, akaryakıt fiyatlarındaki gelişmelerden, 3,8 puanı döviz kurundaki yükselişten, 2,8 puanı akaryakıt haricindeki vergi artışlarından kaynaklanmıştır. Ücret artışı ve talebin halen oldukça güçlü olduğu bu dönemde, şokların bir arada gerçekleşmesinin fiyatlama davranışında oluşturduğu ilave bozulmanın ise enflasyon üzerinde 10,0 puan artırıcı yönde etkisi olmuştur. Bunların dışındaki faktörlerin etkisi ise toplamda 2,0 puan ile sınırlı kalmıştır."
Parasal sıkılaştırmanın ilk etkilerinin finansal koşullar üzerinde gözlendiği, kısmen talep koşullarına da yansımaya başladığı belirtilen mektupta, “Yılın ikinci yarısında, dış finansman koşullarının belirgin şekilde iyileştiği, rezervlerin istikrarlı artış kaydettiği, talep koşullarının cari işlemler açığına yansıyacak şekilde güç kaybetmeye başladığı, Türk lirası mevduat payının yükseldiği, Türk lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin güçlenerek arttığı gözlenmiştir. Tüm bu gelişmeler para politikasının etkinliğine katkıda bulunmuştur.” ifadelerine yer verildi.
Mektupta, yılın son çeyreği özelinde bakıldığında, parasal sıkılaştırma sürecinin finansal koşullar ve iç talep üzerindeki etkileriyle tüketici yıllık enflasyonunun 3,2 puan ile sınırlı bir oranda yükseldiği, bu etkinin 2,4 puanlık önemli kısmının doğal gaz tüketiminin artmasıyla birlikte hanelerin bedelsiz kullanım sınırını aşmasına bağlı yukarı yönlü mekanik etkiden kaynaklandığı belirtildi.
Bu dönemde enflasyonun ana eğiliminin de gerileme kaydettiği bildirilen mektupta, şu değerlendirmelere yer verildi:
"Fiyatlama davranışları, özellikle dayanıklı mal gruplarında olmak üzere, öncelikle temel mallarda görece daha kuvvetli düzelme işaretleri göstermiştir. Hizmet enflasyonu katılık gösterse de talep ve maliyet koşullarına daha duyarlı olan ulaştırma ve yemek hizmetleri enflasyonunda da eğilim son çeyrekte yavaşlamıştır. Konut fiyatlarında süregelen aşırı artışlar ise yerini enflasyonun altında kalan bir aylık yükselişe bırakmış, öncü göstergeler yeni kiralık ilan fiyat artışlarında yavaşlamaya işaret etmiştir. Takip edilen çekirdek, istatistiksel ve model-bazlı göstergeler, yılın son çeyreği boyunca enflasyon ana eğiliminin yavaşladığına işaret etmiştir. Böylelikle 2023 yıl sonu enflasyonu yüzde 64,8 ile yılın son Enflasyon Raporu'nda paylaşılan tahmin aralığının orta noktasına yakın gerçekleşmiştir."
Son çeyrekte yaşanan gelişmeler
Mektupta, son çeyrek gelişmelerinin, enflasyon üzerinde etkili olan unsurlarda parasal sıkılaştırmaya bağlı olarak kademeli bir geri çekilme yaşandığını ortaya koyduğu, bu dönemde dış finansman koşulları, rezervlerdeki güçlenme, cari dengedeki iyileşme ve TL varlıklara talebin döviz kuru istikrarına ve para politikasının etkinliğine katkıda bulunduğu kaydedildi.
2023 sonu itibarıyla TL mevduatın payının, yıl içinde gerilediği yüzde 32 seviyesinden yüzde 42'nin üzerine çıktığı belirtilen mektupta, tüketici kredileri yıllık büyümesinin tepe noktası olan yüzde 60'tan yüzde 40'ın altına, 12 aylık birikimli altın ve tüketim malı ithalatı yıllık büyümesinin ise tepe noktası olan yüzde 125'ten yüzde 53'e gerilediği anlatıldı.
"TCMB, sıkı para politikası duruşunu sürdürecek"
Kurul'un 2024 yılına girildiğinde, politika faizini ocak toplantısında yüzde 45'e yükselttiği, şubat ayında ise parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkileri ve parasal aktarımı destekleyen diğer politika adımlarını da göz önünde bulundurarak sabit tuttuğu hatırlatılan mektupta, mart ayına gelindiğinde ise aylık enflasyonun ana eğiliminin öngörülenden yüksek gerçekleştiği, yakın döneme ilişkin göstergelerin yurt içi talepte dirençli seyrin sürdüğüne işaret ettiği aktarıldı.
Bu bağlamda Kurul'un, enflasyon görünümündeki bozulmayı dikkate alarak mart ayı toplantısında politika faizini yüzde 50 düzeyine yükselttiği, ayrıca, operasyonel çerçevede değişikliğe giderek Merkez Bankası gecelik vadede borçlanma ve borç verme oranlarının bir hafta vadeli repo ihale faiz oranına kıyasla -/+ 300 baz puanlık bir marj ile belirlenmesine karar verdiği anımsatılan mektupta, şunlar kaydedildi:
"Operasyonel çerçevedeki değişiklik, faiz oranlarının geldiği yüksek seviye göz önünde bulundurularak yapılan teknik bir düzeltme olup bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı temel politika faizi olarak kullanılmaya devam edilecektir. TCMB, aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşunu sürdürecektir. Enflasyon görünümünde belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır. Para politikasındaki kararlı duruşun; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşüreceği ve dezenflasyonu 2024 yılının ikinci yarısında tesis edeceği öngörülmektedir."
"Hizmet enflasyonundaki katılık, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları enflasyon üzerindeki riskleri canlı tutmakta"
TCMB'nin temel amacı ve önceliğinin fiyat istikrarını sağlamak olduğu vurgulanan mektupta, "Para politikası bu amaç doğrultusunda oluşturulacaktır. Bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı politika faiz oranı olmayı sürdürecek, kredi büyümesi ve mevduat faizinde öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda ise parasal aktarım mekanizmasını destekleyecek politika adımları atılmaya devam edilecektir. 2024 Para Politikası metninde belirtildiği gibi, enflasyonun gelecek dönemdeki seyri konusunda iktisadi birimlere rehberlik etmesi öngörülen göstergeler, kısa vadede enflasyon tahminleri, orta vadede ise enflasyon hedefidir. Bu çerçevede, para politikası enflasyonu geriletecek ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirlenmeye devam edilecektir. Parasal duruşun sürdürülmesi ile enflasyonun 2024 yılı sonunda yüzde 36 olarak gerçekleşeceği, 2025 yılı sonunda yüzde 14 ve 2026 yılı sonunda ise yüzde 9 seviyesine geriledikten sonra yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağı öngörülmektedir. Hizmet enflasyonundaki katılık, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları enflasyon üzerindeki riskleri canlı tutmaktadır." ifadelerine yer verildi.
Dezenflasyon sürecinde para ve maliye politikalarının eş güdümünün büyük önem arz ettiği, öngörülebilirliğin artmasını sağlayan OVP (2024-2026) ile somutlaşmış olan kamu politikalarına dair varsayımların TCMB'nin enflasyon tahminlerine yansıtıldığı belirtilen mektupta, bu kapsamda, asgari ücretin yılda bir kez güncellenmesi, yönetilen/yönlendirilen fiyatlar ile ücret ve vergi ayarlamalarında OVP'de sunulan enflasyon tahminlerinin gözetilmesi ve para politikasındaki sıkı duruşun ihtiyatlı maliye politikası ile desteklenmesinin öngörülen dezenflasyon patikasının tesis edilmesi açısından kritik önem taşıdığının altı çizildi.
"Orta vadeli hedeflere dezenflasyon patikasıyla uyumlu olacak şekilde bağlı kalınması, fiyat istikrarının tesis edilmesinde kritik rol oynayacak"
OVP kapsamında ilan edilen fiyat istikrarı ve finansal istikrarı destekleyici diğer tedbirlerin de dezenflasyon sürecine katkı vermesinin beklendiği aktarılan mektupta, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
"OVP'de ilan edilen orta vadeli hedeflere dezenflasyon patikasıyla uyumlu olacak şekilde bağlı kalınması, fiyat istikrarının tesis edilmesinde kritik rol oynayacaktır. Diğer taraftan, enflasyondaki katılık ve oynaklıkları azaltacak yapısal reformlara devam edilmesi ve arz kapasitesini geliştirecek teknolojik ve dijital dönüşümün desteklenmesi, fiyat istikrarına ve dolayısıyla toplumsal refaha orta ve uzun vadede olumlu katkıda bulunacaktır. Bu kapsamda TCMB, yapısal unsurları analiz etmeye, ilgili politika önerileri geliştirmeye ve enflasyonla mücadelenin önemi konusunda ilgili paydaşlar ve kamuoyu nezdinde farkındalık oluşturmaya yönelik çalışmalarına devam edecektir."
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
TCMB, Bakan Mehmet Şimşek'e "Açık Mektup" gönderdi
TCMB'nin hükümete gönderdiği mektupta, 2023'ün ikinci yarısında, dış finansman koşullarının belirgin şekilde iyileştiği, rezervlerin istikrarlı artış kaydettiği belirtildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) hükümete gönderdiği mektupta, 2023'ün ikinci yarısında, dış finansman koşullarının belirgin şekilde iyileştiği, rezervlerin istikrarlı artış kaydettiği, talep koşullarının cari işlemler açığına yansıyacak şekilde güç kaybetmeye başladığı, TL varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin güçlenerek arttığının gözlendiği belirtilerek, "Tüm bu gelişmeler para politikasının etkinliğine katkıda bulunmuştur." ifadesine yer verildi.
Merkez Bankası, hükümet adına Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'e "Açık Mektup" gönderdi.
Mektupta, 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu'nun 42. maddesi uyarınca, enflasyon hedefine ulaşılamaması halinde TCMB'nin hedeften sapmanın nedenlerini ve alınması gereken önlemleri hükümete yazılı olarak bildirmesi ve kamuoyuna açıklaması gerektiği hatırlatıldı.
2023 yılı enflasyonunun hedef etrafında konulan belirsizlik aralığının belirgin şekilde üzerinde gerçekleştiği kaydedilen mektupta, şu ifadelere yer verildi:
"Bu metin, enflasyonun hedeften sapmasının nedenleri ile hedefe ulaşmak için alınan ve alınması gereken önlemleri açıklamaktadır. Bu belgeyle birlikte, 2023'te enflasyon üzerinde etkili olan unsurlara dair analiz ve değerlendirmeleri de içeren 2024'ün ilk Enflasyon Raporu ile kısa ve orta vadede enflasyon hedefine ulaşmak için uygulanacak para politikasını daha detaylı olarak açıklayan 2024 Yılı Para Politikası metni ekte bilgilerinize sunulmaktadır. 2022 sonunda yüzde 64,3 olan yıllık tüketici enflasyonu, 2023'ün ilk yarısında baz etkilerine ek olarak döviz kurundaki yatay seyir, düşen yabancı para cinsi ithalat fiyatları ve enerji sübvansiyonlarının etkisiyle gerilemiştir. Böylece haziranda yıllık enflasyon yüzde 38,2 olarak gerçekleşmiştir.
Diğer taraftan, parasal koşulların etkisiyle kredi büyümesinde gözlenen yüksek oranlı artışlar, ücret güncellemeleri ve hane halkına yapılan transferler yılın ilk yarısında enflasyon üzerinde talep yönlü unsurların etkisini belirgin hale getirmiştir. Söz konusu gelişmeler, enflasyondan korunma saiki ile cari açığın altın ve tüketim malı ithalatı kanalıyla yükselmesine neden olmuş ve finansal piyasalarda belirsizliği artırmıştır. Ayrıca, şubatta yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerin, konut piyasası başta olmak üzere mal, hizmet ve iş gücü piyasalarında oluşturduğu arz-talep dengesizlikleri ile yeniden inşa faaliyetlerinin kamu maliyesi üzerindeki kısa ve orta vadeli etkileri enflasyon üzerindeki baskıları artırmıştır. Bu gelişmeler, fiyatlama davranışlarını olumsuz etkileyerek yılın ilk yarısında gerileyen enflasyonun ikinci yarıda artmasına zemin oluşturmuştur."
"Piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleşmeye gidildi"
Mektupta, 2023'ün haziran ayında Para Politikası Kurulu'nun (PPK), dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için güçlü bir parasal sıkılaştırma sürecinin başlatılmasına karar verdiği anımsatıldı.
Bu çerçevede, haziran-aralık döneminde politika faizinin toplamda 34 puan artırılarak yüzde 8,5 düzeyinden yüzde 42,5'e yükseltildiği hatırlatılan mektupta, şunlar kaydedildi:
"Parasal sıkılaştırmayla eş anlı olarak, makroihtiyati çerçevede, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleşmeye gidilmiştir. Parasal sıkılaştırma ayrıca, seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma adımları ile desteklenmiştir. 2023'ün üçüncü çeyreğinde, yurt içi talepte süregelen güçlü seyrin birikimli etkileri, vergi ayarlamaları, döviz kuru gelişmeleri, ücret artışları, hizmet enflasyonundaki katılık ve ham petrol fiyatlarındaki ani yükseliş enflasyon dinamiklerinde etkili olmuştur. Ayrıca, tüm bu gelişmelerin kısa bir süre zarfında aynı anda gerçekleşmesinin fiyatlama davranışlarında oluşturduğu ilave bozulma sebebiyle de enflasyon yükselmiştir. Bu gelişmeler çerçevesinde enflasyon, haziran-eylül ayları arasında 23,3 puan artarak yüzde 61,5 seviyesine ulaşmıştır. Bu artışın 4,7 puanı, vergi dahil kur etkisi hariç olmak üzere, akaryakıt fiyatlarındaki gelişmelerden, 3,8 puanı döviz kurundaki yükselişten, 2,8 puanı akaryakıt haricindeki vergi artışlarından kaynaklanmıştır. Ücret artışı ve talebin halen oldukça güçlü olduğu bu dönemde, şokların bir arada gerçekleşmesinin fiyatlama davranışında oluşturduğu ilave bozulmanın ise enflasyon üzerinde 10,0 puan artırıcı yönde etkisi olmuştur. Bunların dışındaki faktörlerin etkisi ise toplamda 2,0 puan ile sınırlı kalmıştır."
Parasal sıkılaştırmanın ilk etkilerinin finansal koşullar üzerinde gözlendiği, kısmen talep koşullarına da yansımaya başladığı belirtilen mektupta, “Yılın ikinci yarısında, dış finansman koşullarının belirgin şekilde iyileştiği, rezervlerin istikrarlı artış kaydettiği, talep koşullarının cari işlemler açığına yansıyacak şekilde güç kaybetmeye başladığı, Türk lirası mevduat payının yükseldiği, Türk lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin güçlenerek arttığı gözlenmiştir. Tüm bu gelişmeler para politikasının etkinliğine katkıda bulunmuştur.” ifadelerine yer verildi.
Mektupta, yılın son çeyreği özelinde bakıldığında, parasal sıkılaştırma sürecinin finansal koşullar ve iç talep üzerindeki etkileriyle tüketici yıllık enflasyonunun 3,2 puan ile sınırlı bir oranda yükseldiği, bu etkinin 2,4 puanlık önemli kısmının doğal gaz tüketiminin artmasıyla birlikte hanelerin bedelsiz kullanım sınırını aşmasına bağlı yukarı yönlü mekanik etkiden kaynaklandığı belirtildi.
Bu dönemde enflasyonun ana eğiliminin de gerileme kaydettiği bildirilen mektupta, şu değerlendirmelere yer verildi:
"Fiyatlama davranışları, özellikle dayanıklı mal gruplarında olmak üzere, öncelikle temel mallarda görece daha kuvvetli düzelme işaretleri göstermiştir. Hizmet enflasyonu katılık gösterse de talep ve maliyet koşullarına daha duyarlı olan ulaştırma ve yemek hizmetleri enflasyonunda da eğilim son çeyrekte yavaşlamıştır. Konut fiyatlarında süregelen aşırı artışlar ise yerini enflasyonun altında kalan bir aylık yükselişe bırakmış, öncü göstergeler yeni kiralık ilan fiyat artışlarında yavaşlamaya işaret etmiştir. Takip edilen çekirdek, istatistiksel ve model-bazlı göstergeler, yılın son çeyreği boyunca enflasyon ana eğiliminin yavaşladığına işaret etmiştir. Böylelikle 2023 yıl sonu enflasyonu yüzde 64,8 ile yılın son Enflasyon Raporu'nda paylaşılan tahmin aralığının orta noktasına yakın gerçekleşmiştir."
Son çeyrekte yaşanan gelişmeler
Mektupta, son çeyrek gelişmelerinin, enflasyon üzerinde etkili olan unsurlarda parasal sıkılaştırmaya bağlı olarak kademeli bir geri çekilme yaşandığını ortaya koyduğu, bu dönemde dış finansman koşulları, rezervlerdeki güçlenme, cari dengedeki iyileşme ve TL varlıklara talebin döviz kuru istikrarına ve para politikasının etkinliğine katkıda bulunduğu kaydedildi.
2023 sonu itibarıyla TL mevduatın payının, yıl içinde gerilediği yüzde 32 seviyesinden yüzde 42'nin üzerine çıktığı belirtilen mektupta, tüketici kredileri yıllık büyümesinin tepe noktası olan yüzde 60'tan yüzde 40'ın altına, 12 aylık birikimli altın ve tüketim malı ithalatı yıllık büyümesinin ise tepe noktası olan yüzde 125'ten yüzde 53'e gerilediği anlatıldı.
"TCMB, sıkı para politikası duruşunu sürdürecek"
Kurul'un 2024 yılına girildiğinde, politika faizini ocak toplantısında yüzde 45'e yükselttiği, şubat ayında ise parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkileri ve parasal aktarımı destekleyen diğer politika adımlarını da göz önünde bulundurarak sabit tuttuğu hatırlatılan mektupta, mart ayına gelindiğinde ise aylık enflasyonun ana eğiliminin öngörülenden yüksek gerçekleştiği, yakın döneme ilişkin göstergelerin yurt içi talepte dirençli seyrin sürdüğüne işaret ettiği aktarıldı.
Bu bağlamda Kurul'un, enflasyon görünümündeki bozulmayı dikkate alarak mart ayı toplantısında politika faizini yüzde 50 düzeyine yükselttiği, ayrıca, operasyonel çerçevede değişikliğe giderek Merkez Bankası gecelik vadede borçlanma ve borç verme oranlarının bir hafta vadeli repo ihale faiz oranına kıyasla -/+ 300 baz puanlık bir marj ile belirlenmesine karar verdiği anımsatılan mektupta, şunlar kaydedildi:
"Operasyonel çerçevedeki değişiklik, faiz oranlarının geldiği yüksek seviye göz önünde bulundurularak yapılan teknik bir düzeltme olup bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı temel politika faizi olarak kullanılmaya devam edilecektir. TCMB, aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşunu sürdürecektir. Enflasyon görünümünde belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır. Para politikasındaki kararlı duruşun; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşüreceği ve dezenflasyonu 2024 yılının ikinci yarısında tesis edeceği öngörülmektedir."
"Hizmet enflasyonundaki katılık, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları enflasyon üzerindeki riskleri canlı tutmakta"
TCMB'nin temel amacı ve önceliğinin fiyat istikrarını sağlamak olduğu vurgulanan mektupta, "Para politikası bu amaç doğrultusunda oluşturulacaktır. Bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı politika faiz oranı olmayı sürdürecek, kredi büyümesi ve mevduat faizinde öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda ise parasal aktarım mekanizmasını destekleyecek politika adımları atılmaya devam edilecektir. 2024 Para Politikası metninde belirtildiği gibi, enflasyonun gelecek dönemdeki seyri konusunda iktisadi birimlere rehberlik etmesi öngörülen göstergeler, kısa vadede enflasyon tahminleri, orta vadede ise enflasyon hedefidir. Bu çerçevede, para politikası enflasyonu geriletecek ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirlenmeye devam edilecektir. Parasal duruşun sürdürülmesi ile enflasyonun 2024 yılı sonunda yüzde 36 olarak gerçekleşeceği, 2025 yılı sonunda yüzde 14 ve 2026 yılı sonunda ise yüzde 9 seviyesine geriledikten sonra yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağı öngörülmektedir. Hizmet enflasyonundaki katılık, enflasyon beklentileri, jeopolitik riskler ve gıda fiyatları enflasyon üzerindeki riskleri canlı tutmaktadır." ifadelerine yer verildi.
Dezenflasyon sürecinde para ve maliye politikalarının eş güdümünün büyük önem arz ettiği, öngörülebilirliğin artmasını sağlayan OVP (2024-2026) ile somutlaşmış olan kamu politikalarına dair varsayımların TCMB'nin enflasyon tahminlerine yansıtıldığı belirtilen mektupta, bu kapsamda, asgari ücretin yılda bir kez güncellenmesi, yönetilen/yönlendirilen fiyatlar ile ücret ve vergi ayarlamalarında OVP'de sunulan enflasyon tahminlerinin gözetilmesi ve para politikasındaki sıkı duruşun ihtiyatlı maliye politikası ile desteklenmesinin öngörülen dezenflasyon patikasının tesis edilmesi açısından kritik önem taşıdığının altı çizildi.
"Orta vadeli hedeflere dezenflasyon patikasıyla uyumlu olacak şekilde bağlı kalınması, fiyat istikrarının tesis edilmesinde kritik rol oynayacak"
OVP kapsamında ilan edilen fiyat istikrarı ve finansal istikrarı destekleyici diğer tedbirlerin de dezenflasyon sürecine katkı vermesinin beklendiği aktarılan mektupta, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
"OVP'de ilan edilen orta vadeli hedeflere dezenflasyon patikasıyla uyumlu olacak şekilde bağlı kalınması, fiyat istikrarının tesis edilmesinde kritik rol oynayacaktır. Diğer taraftan, enflasyondaki katılık ve oynaklıkları azaltacak yapısal reformlara devam edilmesi ve arz kapasitesini geliştirecek teknolojik ve dijital dönüşümün desteklenmesi, fiyat istikrarına ve dolayısıyla toplumsal refaha orta ve uzun vadede olumlu katkıda bulunacaktır. Bu kapsamda TCMB, yapısal unsurları analiz etmeye, ilgili politika önerileri geliştirmeye ve enflasyonla mücadelenin önemi konusunda ilgili paydaşlar ve kamuoyu nezdinde farkındalık oluşturmaya yönelik çalışmalarına devam edecektir."
Haftanın popüler haberleri
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı genelgesi yayımlandı
Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı (2024-2028) ile ilgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Türkiye, Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nda altın madalya aldı
Türkiye, Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nda 4. altın madalyasını alarak, oyunlar tarihindeki en fazla altın madalya sayısına ulaştı.
Fitch, Türkiye'nin kredi notunu yükseltti
Fitch Ratings, Türkiye'nin kredi notunu "B+"dan "BB-"ye yükseltirken, not görünümünü durağana çevirdi.
OYAK Çimento ikinci çeyrekte de büyümeye devam etti
OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş., 2024 yılının ikinci çeyreğinde 9 milyar 375 milyon TL net satış elde etti.
Öğrencilerin fikirleri Bi-Fikir KAP’ta ödüllendirildi
Öğrencilerin yenilikçi fikirleri Bi-Fikir KAP’ta 6. kez ödüllendirildi.
Anadolu Vakfı burs başvuruları başladı
Anadolu Vakfının burs başvuruları başladı. Başvuru için vakıf internet sitesinden başvuru yapılması gerekiyor.
Dünya modasına yön verenler IFCO da buluştu
7-9 Ağustos’ta İFM’de altıncısı düzenlenen IFCO, onlarca alım grubunun yanı sıra 150’yi aşkın ülkeden binlerce seçkin alıcıyı İstanbul’da buluşturdu.
Food Point Fuarı 24 Eylülde Bursa'da başlayacak
Gıda Sektörünün Kalbi Eylül’de Bursa’da Atacak.
Doğan Holding, Gümüştaş ve Doku Madencilik'in yüzde 75 hissesini alıyor
Rekabet Kurumundan Doğan Grubunun Gümüştaş ve Doku Madencilik şirketlerinin yüzde 75 hisselerini almasına izin verildi.
SK Hynix Ekim'de HBM3E çiplerinin seri üretimine başlayacak
SK Hynix önümüzdeki ay HBM3E çiplerinin seri üretimine başlayacak
Avrupa demir çelik talebini Türkiye'ye çevirdi
ADMİB Başkanı Fuat Tosyalı, demir ve demir dışı metaller ihracatında da pozitif rakamların elde edildiğini kaydetti.
Sanko Pazarlama Genel Müdürlüğe Mustafa Besli atandı
Rezzan Topal'dan boşalan Sanko Pazarlama Genel Müdürlüğüne Mustafa Besli atandı.
Bayraktar "Türk savunma sanayisine büyük ilgi var"
TEKNOFEST Yönetim Kurulu Başkanı Bayraktar: Tüm dünyadan Türkiye'nin savunma eserlerine büyük bir rağbet var dedi.
Avrupa Havacılık Raporu: İstanbul Havalimanı en yoğun havalimanı
İstanbul Havalimanı, 26 Ağustos-1 Eylül'de Avrupa'nın en yoğun havalimanı oldu.
Sevil Özakça: EİDS’de yetkilendirme süresi asgari 3 ay olacak
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Akademi projesi kapsamında “Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) Bilgilendirme Semineri” düzenlendi.
Hisarcıklıoğlu “OVP ile önemli bir yol haritası sunuldu”
(TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu “OVP ile önemli bir yol haritası sunuldu” dedi.
OVP ile 2026'da yüzde 9,7'ye düşen enflasyon oranı öngörülüyor
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz: Orta Vadeli Programın amacı, enflasyonun tek haneye düşürülmesidir.
Forever, Herbalife ve Homm'a Rekabet Kurulundan soruşturma
Forever Living Sağlık ve Güzellik Ürünleri Dağıtım, Herbalife International Ürünleri Tic. Şirketi ve Homm Bitkisel Ürünler Pazarlama hakkında soruşturma açıldı.
Apple, 2025'ten itibaren tüm iPhone'larda OLED ekranlara geçiş yapacak
Apple, 2025'ten itibaren çıkacak tüm iPhone'larda OLED ekranlara geçiş yapacak.
Havelsan ile JODDB arasında ikili işbirliği görüşmeleri başladı
Ürdün'de düzenlenen SOFEX 24 Fuarında Havelsan ile JODDB arasında ikili işbirliğine ilişkin mutabakat zapt imzalandı.
Beyaz eşya satışları geçen yıla göre yüzde 10 artış gösterdi
TÜRKBESD Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Sığın, ocak-temmuz döneminde iç satışların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 arttığını belirtti.
Konkordato Komiserliğinden Afra Profil alacaklılarına davet
Konkordato Komiserliği, Afra Profil Yapı Elemanları İnş. Taah. San. Ve Tic. Ltd. Şti.'nin alacaklılarını davet etti.
Sosyal medyanın en başarılı markaları belirlendi
Sosyal medyanın en başarılı markaları belirlendi.
Çuhadaroğlu Metal'de yeni yönetim belirlendi
Çuhadaroğlu Metal'de YK Başkanlığına Murat Ruhi Çuhadaroğlu, YK Başkan Vekilliğine Halil Nejat Çuhadaroğlu seçildi.
Graintürk Tarım'ın yeni ünvanı Graintürk Holding oldu
Graintürk Tarım A.Ş. yaptığı açıklamada Holding'e dönüştüğünü duyurdu.
İlk 8 ayda ebebek'in internet sayfasını 87 milyon kişi ziyaret etti
Ebebek Mağazacılık, Ocak-Ağustos arasında mağaza ve internet sitesi ziyaretçi sayılarını KAP aracılığıyla duyurdu.
Migros'un mağaza sayısı 3 bin 537'e ulaştı
31 Ağustos 2024 itibariyle Migros'un toplam mağaza sayısı 3537'e ulaştı.
Çin, Japonya'yı olası yeni çip kısıtlamaları nedeniyle uyardı
Çin, Japonya'yı olası yeni çip kısıtlamaları nedeniyle misilleme uygulayabileceğini belirterek uyardı.
Türkiye ile Mısır arasında 17 anlaşma imzalandı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Es-Sisi'nin huzurunda iki ülke arasında 17 anlaşma imzalandı.
Google 26 yaşında
Google, 26 yılı geride bıraktı.
e-ihracatta yıl sonu hedefi 8 milyar dolar
Ticaret Bakanı Bolat: 2024'ün sonuna kadar toplamda 8 milyar dolar e-ihracata ulaşmayı hedefliyoruz.
İlk 8 ayda Doğu Karadenizden 138 ülkeye ihracat gerçekleşti
İlk 8 ayda Doğu Karadenizden 138 ülkeye 1 milyar 99 milyon dolarlık ihracat gerçekleşti.
Haziran'da canlı krediler toplam kredilerin yüzde 98’ini oluşturdu
Haziran 2024 itibarıyla canlı krediler toplam kredilerin yüzde 98’ini oluşturdu.
Volvo Trucks, 600 km menzilli elektrikli kamyonu piyasaya sürecek
Volvo Trucks, 600 km menzilli elektrikli kamyonu piyasaya sürecek.
Türkiye'de 82 bin 500 uluslararası yatırımcı var
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, İsveç’te iş dünyası temsilcileriyle buluştu.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi bugün Türkiye'ye geliyor
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi bugün Türkiye'ye resmi ziyarette bulunacak.
Çin, Afrika ülkelerine ürün ihracatını artırmayı planlıyor
Çin, Afrika ülkelerine elektrikli araç ve yenilenebilir enerji ürün ihracatını artırmayı planlıyor.
Horoz Lojistik YK Başkanlığına Taner Horoz seçildi
Horoz Lojistik Yönetim Kurulu Başkanlığına Taner Horoz seçildi.
Psikolog Zozan Başçı Tuncay'dan velilere öneriler
Uzman Klinik Psikolog Zozan Başçı Tuncay, çocukların okula daha kolay adapte olması için önerilerde bulundu.
Gelecek Varlık şirketi, İş Bankasının alacaklarını satın aldı
Gelecek Varlık Yönetimi şirketi, İş Bankasının tahsili gecikmiş alacak portföyünü satın aldı.