Türkiye, küresel kritik mineral liginde nerede?

TMD Başkanı Yılmaz, ABD'nin kritik minerallerin üretimini artırma kararının madenciliğin stratejik önemini gösterdiğini belirterek, Türkiye'nin maden potansiyelini en iyi şekilde değerlendirebilmesi için benzer adımlar atılması gerektiğini vurguladı.

Türkiye Madenciler Derneği (TMD) Başkanı Mehmet Yılmaz, yaptığı yazılı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump tarafından ülkenin kritik mineral üretimini artırmak amacıyla imzalanan kararın önemine dikkati çekerek, kritik ham maddelerde güvenli ve sürdürülebilir tedarik zincirinin sağlanmasının milli güvenlik meselesi olduğunu ifade etti.

Küresel rekabette kritik mineraller ve ham madde arz güvenliğinin öne çıktığını aktaran Yılmaz, "Özellikle savunma, teknoloji, enerji dönüşümü ve altyapı yatırımlarında yerli ve sürekli ham madde tedariki, gelişmiş ülkeler tarafından stratejik hedef olarak görülüyor." ifadesini kullandı.

Yılmaz, ABD'de imzalanan karara ilişkin, "Türkiye olarak zengin maden kaynaklarımızı sorumlu madencilik anlayışıyla ekonomiye kazandırmak, sanayimizin ham madde ihtiyacını kendi kaynaklarımızdan karşılamak ve dışa bağımlılığı azaltmak için benzer adımları atmaktan başka yolumuz yok." değerlendirmesinde bulundu.

Madenciliğin yalnızca ekonomik kalkınmanın değil, aynı zamanda ulusal bağımsızlığın ve stratejik gücün temel yapı taşlarından olduğuna işaret eden Yılmaz, şunları kaydetti:

"Bugün dünya, kritik ham maddeler için yeni bir rekabet sürecine girmiş durumda. Avrupa Birliği, Japonya, Kanada ve şimdi ABD. Hepsi benzer kararlarla kendi kaynaklarına yöneliyor. Türkiye olarak biz de madencilik sektörünü yalnızca ekonomik bir faaliyet değil, aynı zamanda stratejik bir sektör olarak görmeli, izin süreçlerinden yatırımlara kadar her aşamada bu bakış açısını geliştirmeliyiz. Bunun için gerekli kaynak ve potansiyele sahibiz. Artık güçlü madencilik politikalarıyla harekete geçme zamanı."

ABD için kritik mineral bağımlılığı "güvenlik" meselesi

ABD Başkanı Donald Trump, ülkenin enerji ve kritik mineral üretimini artırmak amacıyla kamu ve özel sektör yatırımlarını teşvik edecek, finansman ve kredi mekanizmaları oluşturacak başkanlık kararnamesini 20 Mart'ta onayladı.

"Savunma Üretim Yasası" kapsamında imzalanan kararname, federal kurumlara hızlıca onaylanabilecek madenleri belirleme talimatı verirken, Savunma Bakanlığı'na ait olanlar da dahil olmak üzere, minerallerin işlenebileceği uygun federal arazilerin tespit edilmesini öngörüyor.

ABD başkanına özel sektörün ülkenin acil ihtiyacı olan ürünleri üretmesini sağlama yetkisi veren "Savunma Üretim Yasası"nın devreye alınması, maden sektöründe dışa bağımlılığın ulusal güvenlik tehdidi olarak görüldüğüne işaret ediyor.

Söz konusu kararla izin süreçlerinin hızlandırılması teşvik edilirken, ABD İçişleri Bakanlığı'nın federal topraklarda maden üretimini önceliklendirmesi ve ülkede bakır ile altın üretimini artırmaya yönelik politikaların uygulanması planlanıyor.

Uzmanlar, Trump'ın bu kararını dünya genelinde kritik minerallere talep artarken, Çin'in alandaki hakimiyetini kırmaya yönelik stratejik bir hamle olarak değerlendiriliyor.