Tüketiciyi yanıltıcı reklamlar Reklam Kurulunun radarında

Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, Kurulun 14 Şubat'taki toplantısında karara bağladığı 205 dosyadan 183'ünün mevzuata aykırı bulunduğu, bir dosya hakkında da tedbiren durdurma kararı verildiği belirtildi.

Açıklamada, söz konusu 183 dosyada durdurma cezasının yanı sıra toplam 30,2 milyon lira idari para cezası, ayrıca bu dosyalardan 37'sinde tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi için erişim engeli uygulanmasının kararlaştırıldığı ifade edildi.

Toplantıda tüketicilerin ekonomik tercih ve menfaatlerini etkileyen reklam ve ticari uygulamaları, tüketicilerin ekonomik davranış biçimlerini etkileyecek tüketici yorumları, internet sitesi tasarımları ve finansal reklamlara ilişkin konuların ele alındığı bilgisine yer verilen açıklamada, tüketicilerin satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak tecrübelerini yansıttıkları yorum ve derecelendirme uygulamalarının, özellikle bu alanlara ulaşmanın kolay olduğu internet üzerinden gerçekleştirilen alışverişlerde, diğer tüketicilerin tercihlerini ve satın alma kararlarını etkileyen en önemli kriterlerden biri durumuna geldiğine işaret edildi.

Kaynağı doğrulanmamış yorumlara inceleme

Açıklamada, bu çerçevede internet sitelerindeki yorum ve derecelendirme uygulamalarının manipüle edilmesiyle yorum alanlarında sahte ve aldatıcı veya doğruluğu kanıtlanamayacak yorumlara yer verilmesinin önüne geçilmesi amacıyla, yayınlanan yorumların ve derecelendirme uygulamalarının o mal veya hizmeti satın alan tüketiciler tarafından yapılması yönünde ticari uygulamada bulunanlara doğrulama yükümlülüğünün getirildiği bildirildi.

Bu kapsamda Reklam Kurulunca gündeme alınan bir incelemede, firmanın "Tesis Yorumları" başlığı altındaki yorum ve puanlamaların, ilgili mal veya hizmeti satın alanlarca yapıldığına ilişkin doğrulama yapma yükümlülüğü yerine getirilmeden "Google" sistemleri üzerinden edinilen yorumlar temel alınarak yayınlandığı tespit edildiği ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Google sistemi üzerinden tesiste konaklamamış veya bu tesislerden herhangi bir hizmet almayan kullanıcıların da yorum yapabilmesi ve tesisten hizmet aldığını iddia eden kullanıcıların ise bu hizmetleri aldığının kanıtlanamaması nedeniyle doğrulama ve ispat yükümlülüğünün karşılanmasının mümkün olmaması nedeniyle, Google, blog sayfaları gibi nitelikte salt kullanıcıların deneyimlerini yansıttıkları platformlar üzerinden yayınlanan yorumların, mal ve hizmet satışında bulunan internet sitelerinde, konuya ilişkin uyarılara yer verilip verilmemesine bakılmaksızın, yayınlanmasının bir haksız ticari uygulama olduğu değerlendirilerek, durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir."

Karanlık ticari tasarımlar da denetleniyor

Karanlık ticari tasarımlara ilişkin bilgilerin de yer aldığı açıklamada, bu tasarımların çoğunlukla çevrim içi kullanıcı ara yüzlerinde bulunan ve tüketicilerin rasyonel karar almalarını engelleyecek biçimde mal veya hizmete ilişkin ekonomik davranış biçimini önemli ölçüde bozacak seçimler yapmaya yönlendiren uygulamalar olduğu belirtildi.

Reklam Kurulunca resen başlatılan incelemeler doğrultusunda karanlık ticari tasarımlar kullanarak tüketicileri yanıltan firmalar hakkında idari yaptırımların uygulandığına dikkat çekilen açıklamada, "Kurulun bu ayki toplantısında da abonelik hizmetleri kapsamında iptal hakkının kullanımı konusunda, tüketicilerin iradesini olumsuz yönde etkileyecek biçimde hazırlanan ara yüz tasarımlarının kullanılması suretiyle tüketicileri yanılttığı tespit edilen firmalar hakkında durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir." ifadeleri kullanıldı.

Finansal hizmetlere ilişkin reklamlar

Açıklamada, Reklam Kurulunun finansal tüketici işlemlerine ilişkin olarak bankalar nezdinde yaptığı denetimlerde, tüketicilere sunulan finansal hizmet kampanyalarında ana vaadin istisnalarına ilişkin tüketicilerin bilgilendirilmediği ve genel bir kampanya olmasına karşın müşteri olmayan tüketicilere "özel" olarak sunuluyormuş izlenimi oluşturulduğu tespit edilen yanıltıcı reklamlar hakkında durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasını kararlaştırdığı bilgisi de paylaşıldı.